Jak już nieraz było wspomniane, transkrypcję może przeprowadzić każdy. Pytanie tylko, jaka będzie jej finalna jakość. O ile transkrybowanie nagrania do formy pisemnej wiążę się bezdyskusyjnie z umiejętnością szybkiego i bezwzrokowego pisania na klawiaturze, o tyle trzeba pamiętać o tym, że nie jest to czynność wykonywana automatycznie. Na to, aby transkrypcja była wykonana rzetelnie, wpływ ma szereg innych czynników.
Co jest istotne przy wykonywaniu profesjonalnej transkrypcji?
Podstawową kwestią jest odpowiedni transkrybent. O tym, jaki powinien być dobry transkrybent, pisałam już tutaj. Doświadczony i solidny transkrybent podczas wykonywania swojej pracy potrafi wyłączyć się z otoczenia i myślenia o własnych sprawach. Jego umysł powinien być skoncentrowany wyłącznie na wykonywanej transkrypcji. Dzięki temu transkrybentowi udaje się wczuć w atmosferę nagrania i oddać jego sens w postaci pisemnej. Nie jest to automatyczne przepisanie zasłyszanych słów. Tak samo jak nagranie rzadko kiedy jest zwykłym dyktowanym tekstem. Najczęściej nagrania, na podstawie których wykonywane są transkrypcje, stanowią konwersacje kilku osób. Zatem istotnym jest wyczucie nastroju i emocji wśród rozmówców, a także sensu całego panelu rozmowy.
Czy ma znaczenie, kto co mówi?
Ależ oczywiście, że tak! W transkrybowanych nagraniach zdarzają się różni rozmówcy. Czasem mamy do czynienia z osobami, które mówią powoli i wyraźnie, a czasem szybko i chaotycznie. Niektórzy wypowiadają słowa ułożone w logiczną i przejrzystą myśl, inni zaś kluczą pomiędzy własnymi myślami, przeskakują między wątkami i wstawiają niepotrzebne wtrącenia. Czy to stanowi jakąś różnicę? Niestety tak. Pierwsza grupa rozmówców nie sprawia transkrybentowi większych problemów. Ich wypowiedzi są klarowne i zrozumiałe. Rozmówcy z drugiej grupy potrafią stanowić prawdziwe wyzwanie. Zdarzają się przypadki, że połapanie się w jednej wypowiedzi wymaga jej kilkukrotnego wysłuchania. Wynika to z tego, że taka osoba dobiera słowa w sposób nieprzemyślany, co powoduje, że jego wypowiedź staje się niejasna i wymaga od transkrybenta większej koncentracji celem zachowania jej sensu. W takich wypadkach nieodpowiednie wstawienie znaków interpunkcyjnych może zaburzyć całe znaczenie wywodu.
Czy transkrybent może edytować nieskładne wypowiedzi?
I tak, i nie. Wszystko zależy tutaj od oczekiwań klienta. W końcu transkrypcja wykonywana jest w określonym celu dla konkretnej osoby, a z założenia powinna stanowić jak najwierniejsze odzwierciedlenie odsłuchiwanego nagrania. Zatem będzie istniała różnica między wprowadzeniem edycji tekstu w przypadku transkrypcji wywiadu czy rozprawy sądowej. Nawet jeżeli po wcześniejszych ustaleniach z klientem transkrybent zdecyduje się na to, by dokonywać edycji, musi on postępować bardzo ostrożnie i rozważnie. Żadna edycja nie ma prawa wpłynąć na sens wypowiedzi rozmówcy! Nie jest to łatwe zadanie. Nieodpowiednio dobrane słowa może rzeczywiście wpłyną jakościowo na odbiór tekstu, natomiast mogą relatywnie zmienić wymowę całości. Coś takiego nie ma prawa się wydarzyć. Zatem osobiście nie doradzam wykonywania edycji wypowiedzi. Jestem raczej zwolennikiem zachowania rzeczywistego wywodu, nawet jeżeli jest on chaotyczny i ciężki do opanowania oraz zrozumienia.
Czy wizualnie profesjonalna transkrypcja różni się od innych?
Ciężko odpowiedzieć na tak zadane pytanie. Profesjonalna transkrypcja stanowi gotowy plik tekstowy zapisywany najczęściej w formacie *doc lub *docx. Treść takiego dokumentu jest jak najwierniejszym odzwierciedleniem odsłuchanego nagrania. Profesjonalny transkrybent dba również o stronę wizualną transkrypcji, zapewniając m.in. odpowiednie formatowanie tekstu, które ma wpływ na czytelność transkrypcji. Wszystkie wypowiedzi rozmówców są odpowiednio oznaczone, nie trudno więc odnaleźć wybraną osobę. Ponadto w treści transkrypcji umieszczane są niekiedy tzw. stemple czasowe, np. co 10 minut. Pozwala to na szybkie odnalezienie pożądanego fragmentu, a także wpływa na przejrzystość gotowego tekstu. Każda transkrypcja jest dodatkowo zaopatrzona w metryczkę, na którą składa się kilka elementów: nazwa nagrania, data przeprowadzenia nagrania, czas trwania nagrania, data przeprowadzenia transkrypcji oraz legenda ze stosowanymi oznaczeniami stempli czasowych, ewentualnych nieczytelności lub występujących zwrotów emocjonalnych. To wszystko składa się na profesjonalnie przygotowaną transkrypcję nagrania.
